Kadın Hakları Listem

08/03/2010

fotoğraf, insan hakları, kadın fotoğrafçılar, kadın hakları, photography, rights, women

Kadın hakları konusunda fotoğraf çekmekti ilk niyetim ama ne yazık ki günümüzde model bulmak pek kolay değil. Biliyorum tüm arkadaşlarım fotoğraflarını çekmek istediğimde hayır demiyorlar ama tesadüfen kimsenin zamanı olmadı bu hafta. Olsun, belki ben bu konuda herhangi bir çekim yapamadım ama yine de son bir haftadır okuduğum ve gördüğüm şeyleri sizlerle paylaşmak istedim. Böylece kadın haklarından girip fotoğrafçılıktan çıkan bir yazı yazmış oldum. Bu Cumartesi akşamı, evde oturup bu yazıyı yazmaktan daha verimli değerlendirilemezdi sanırım.

Copyright Cristina Garcia Rodero/Magnum Photos

Son bir hafta boyunca evde geçirdiğim zamanın bir kısmını kadın hakları konusunda yazılıp çizilenleri okumaya ayırmıştım. 8 Mart yaklaşıyorken kadınlar için en azından böyle birşey yapmış olma ihtiyacı duydum. Bunu söylerken utanıyorum ama yine de söyleyeyim; farkettiğiniz gibi “Erkek Hakları” diye bir kavram yok. Herşeyin hakkı var ama bunun yok. Sanırım ben de bu yüzden bu ihtiyacı duydum. Hazır böyle bir ihtiyaç duymuşken de hemen açtım bilgisayarımı ve uzun süredir takip ettiğim Global Issues organizasyonunun web sitesinden başladım okumaya. Organizasyonun ana sayfasına buradan ulaşabilirsiniz. Girip bakmanızı tavsiye ederim. Ne de olsa sorunlarımızı öğrenmek, daha iyi bir yaşam için atacağımız ilk adım…

Global Issues boş durmamış ve kadın hakları ile ilgili bir bölüm ayırmış. Bu bölümde yer alan Women’s Rights isimli makale şu açıklayıcı cümle ile başlıyor:

Women’s rights around the world are an important indicator of understanding global well-being. (Dünya genelinde kadın hakları, küresel esenliğimiz için önemli bir göstergedir.)

Bu başlangıca ben de katılıyorum. Biliyorum esenliğimiz için tek gösterge bu değil ama bence gerçekten önemli bir gösterge. En azından esenlik ve kalkınma için ne kadar samimi olduğumuzu gösteren bir gösterge. Bu yüzden bunu “İnsan Hakları”nın bir alt kümesi olarak da görmemek lazım. Sorunları öğrendikçe bu farkediliyor. Global Issues’da böyle düşünüyor olmalı ki, makalesinde önem verdiği kadın sorunlarını listeleyip açıklamaya çalışmış. Makaleye buradan ulaşabilirsiniz.

Makale, çözüm için izlenecek yolu önermektense mevcut durumu ortaya koymaya çalışmış. Ben yine de bununla yetinmeyip OneWorld.net’e de bakmak istedim. OneWorld, insan hakları ve sürdürülebilir kalkınma konularında İngiltere’deki en geniş çevrim içi kaynaklardan biri. Nüfus sorunundan, fakirliğe, torpikal ormanlardan, çevresel konularda aktivistliğe kadar bir çok konu hakkında makaleler ve haberler veriyorlar. OneWorld’ün kadın hakları ile ilgili bölümüne ise buradan ulaşabilirsiniz.

Her iki sitede de kadın sorunların hakkında başlangıç için yeterince bilgi verilmiş. Açıkçası bunlar şimdilik bana yetti. Daha önce farketmediğim sorunları görmekle kalmadım, gazetelerin üçüncü sayfalarını veya haber sitelerini okurken kadınlarla ilgili haberlerde beni gerçekten neyin rahatsız ettiğini de farkettim. Bu kadar farketmişken de bu sorunlara çözüm bulmak için çalışanları araştırdım.

Kadın haklarını savunan ve sorunlara çözüm bulmaya çalışan ulusal ve uluslararası birçok organizasyon var. Evet. Yine de başlangıç için sadece iki organizasyonun adresini vermek istiyorum. Yoksa gerekmediği şekilde Google’daki tüm arama sonuçlarını bu yazıda listelemek zorunda kalacağım. Benim seçtiğim organizasyonlardan ilki, Action Aid. Kadın hakları ile ilgili çalışmalarına buradan ulaşabilirsiniz. İkincisi ise United Nations Development Fund of Women. Kadın sorunları ile ilgili yaptıkları çalışmalara göz atmanızı öneriririm. Buradan ulaşabilirsiniz. Ufak bir Google araması yaptığınızda bunlardan fazlasını da göreceksiniz. Her konuda olduğu gibi bu konuda da çalışan bir çok grup var. Ne kadar verimli çalıştıklarını ve ne kadar başarılı olduklarını tartışmak istemiyorum. Bu kadar bilgim de yok şimdilik. Ama bu gruplara destek olmak gerektiğine ve katkıda bulunmak gerektiğine inanıyorum.

Destek olmak, katkıda bulunmak demişken ve kadın hakları konusunda bu kadar okumuşken sonra ister istemez aklıma Türkiye’deki kadınlar ve Türkiye’de yapılan çalışmalar geldi. Belki sizin de aklınıza “Türkiye’de yaşayan kadınların bir çok problemi varken sen tutmuş global sorunlarla ilgileniyorsun.” gibi bir şey de gelmiş olabilir. Olsun, gelsin, şimdi durduk yerde Türkiye’deki kadın sorunlarına giriş yapmayacağım. Nasıl olsa bunu daha sonra da tartışabiliriz. Çünkü küresel olarak çok ciddi sorunlarla karşı karşıyayız. Bunları aynı zamanda Türkiye’de de yaşıyoruz. Yine de bu noktada şunu söyleyeyim; UNIFEM’in sitesini ziyaret ettiğimde bir şeyden çok rahatsız oldum. Belki siz de farkedeceksiniz. Organizasyonun bir amacı ve bu amaca hizmet eden çalışanları, gönünllüleri ve devletlerden bağımsız ulusal komiteleri var. Ama ne yazık ki, Türkiye’de bir ulusal komiteleri yok. Ne dersiniz? En azından uluslararası böyle bir organizasyonda yer almamız gerekmez miydi?

Neyse, sevgili dostlar, konuyu dağıtmayayım. Ne diyordum? Hah! Çünkü küresel olarak çok ciddi sorunlarla karşı karşıyayız…

Madem bu kadar sorunla karşı karşıyayız, ben de okuduklarımdan sonra kendimce bir liste yaptım. Beni gerçekten rahatsız eden ve çözülmesine öncelik verilmesini arzuladığım sorunları alt alta yazdım. İşte benim listem (İngilizce için kusura bakmayın, kendi görüşlerimi de Türkçe ekledim).

Lack of Progress: You would think that as time goes on, there would be more equality between men and women. Unfortunately, trends are moving in the other direction. En azından ilerleme kaydedilmeli değil mi? Eşitlik yolıunda %1 de olsa bir pozitif değişim olmalı. Ama ne yazık ki durum tam aksini gösteriyor. Buradan benim çıkardığım sonuç moral bozukluğu değil, ilerleme kaydetmek için yeni yöntemlerin bulunması ve uygulanması gerektiği.
Women Work More Than Men But Are Paid Less: Women cultivate, plough, harvest more than half of all the food in the world. Ben bunu nedense çok önemsiyorum. Madem eşitlik var, aynı işe karşılık aynı kazanç elde edilmeli. Aksi düşünülmemeli bile.
Abduction of girls: Buna söyleyecek bir şey bulamıyorum. Hiç yoksa her gün yeni bir haber var bu konuda.
Violence: In launching his new 2008 campaign, UNite to End Violence Against Women, UN Secretary-General Ban Ki-moon observed that “at least one out of every three women is likely to be beaten, coerced into sex or otherwise abused in her lifetime.” Such high level concern about violence against women, alternatively described as gender-based violence, has emerged only in relatively recent years.
Education and training: Extreme poverty reinforces cultural expectations that girls should work in the home and quickly marry, rather than attend school. According to the international agency, ActionAid, 40 million girls go without primary education and almost two thirds of illiterate adults are women. UNICEF reports that over 40% of girls in Africa marry before the age of 18.
Democratic Governance: There has been significant progress in recent years: more and more women are seeking to transform politics itself, and women’s groups are focusing on efforts to increase women’s representation on the ballot to reinvigorate political accountability. Today, there are more women in government than ever before. The proportion of women parliamentarians at the national level has increased by 8 percent in the decade from 1998 to 2008, to the current global average of 18.4 percent, compared to an increase of just 1 percent in the two decades after 1975.
Rape: Sexual violence has long been neglected both as a public health problem and a violation of multiple human rights. Rape is a threat to global security, and constitutes a crime against humanity (UN Security Council 2008). No rape free societies exist today (Wang & Rowley 2008). In many settings, 20-30% of women report having experienced sexual violence at some stage in their lives (Jewkes et al 2002). Women and girls who are additionally socially marginalised due to, for example, youth, poverty, mental incapacity or participation in sex work, are most vulnerable to sexual violence (Sanday 1981). Rape impacts on the health and well-being of women in many ways and developing high quality health care services for them is very important, as is developing interventions for prevention. En basitinden şunu eklemek istiyorum: Bekaretin önemsendiği toplumlarda ve ülkelerde kadınların büyük bir çoğunluğu gerdek gecesinde kocaları tarafından tecavüze uğruyorlar. Aileden diğer kadınların da olaya dahil olarak gelinin kolunu bacağını tuttuğu vakalar var. Örnekleri çoğaltmak istemiyorum…

Bu listeyi çıkarttıktan sonra kendi içinde bir sıralama yapmak bana çok zor geldi. Bunu yapmaya çalıştığımda hepsini birinci sıraya koyduğumu gördüm. Ama sanırım ilk sırada yapılması gereken biz erkekleri eğitmek. Hem de çocuk yaşlarımızdayken…

Belki buraya kadar yazdıklarımla bir kaçınızın dikkatini çekmeyi başarmışımdır. En başta söylediğim gibi bunu çektiğim fotoğraflarla yapmak istiyordum. Olmadı ama burada sıraladığım tüm sorunlarla ilgili sizler de bir çok fotoğraf görmüşsünüzdür zaten. “Görmedim” diyenleriniz varsa yüksek ihtimalle bu dünyada yaşamıyorlardır. Ve en azından yarın herhangi bir gazeteyi açarlarsa onlar da göreceklerdir.

Ben de bu yüzden buraya fotoğraf koymayayım, bunun yerine sizleri ilgimi çeken kadın fotoğrafçılarla tanıştırayım dedim. İyi mi yaptım kötü mü yaptım siz bu kadınlarla tanıştıktan sonra anlayacağım. Buyrun size küçük kadın fotoğrafçılar listesi. Yine bir öncelik sırası yok. Hepsi birbirinden güzel işler yapıyorlar. Siz de listeye ek yaparsanız menun olurum: